‘Veerkracht’ zegt iets over wat blijvend, maar niet onveranderlijk is. Het is de essentie van hoe de Romeinen Rome zagen: als een flexibel begrip dat onder alle omstandigheden zou overleven. Die kracht werd belichaamd door de godin Roma Aeterna.
Ook de Capitool-heuvel, het symbool van de macht van Rome, is een passende plek om over dit thema na te denken. Dat doe je dan in goed gezelschap: want in deze salotto van Rome word je ontvangen door Marcus Aurelius.
Als we het toneel van Kennis en Macht in Rome willen bekijken beginnen we bij de Sibillen. Nu kom je ze in de kunsten in Rome op heel veel plekken tegen, met als hoogtepunten het plafond van de Sixtijnse Kapel van Michelangelo en boven de Chigi-kapel in de Santa Maria della Pace, waar ze zijn geschilderd door Rafaël.
Het startpunt van de rondleiding is de plek waar de macht (keizer Augustus) en de (voor)kennis (de Sibille van Tibur) samenkwamen op de Capitool-heuvel, waar nu de kerk van Santa Maria in Ara Coeli staat, het altaar van de hemel.
We werken nog aan deze rondleiding.
Een goed beginpunt om je antieke goden op te halen, is dichtbij station Termini in het Palazzo Massimo alle Terme, onderdeel van het Museo Nazionale Romano. Er staat een parade aan beelden opgesteld van Apollo, Jupiter, Bacchus, Venus in verschillende gedaanten, maar ook van de kuise Diana en een keur aan fluïde goden en halfgoden.
Blikvanger is de Slapende Hermafrodiet uit de 2e eeuw n.Chr. Het beeld is intrigerend dubbelzinnig.
We werken nog aan deze rondleiding.
Een rondleiding in het Colosseum begint al met de jacht: de jacht op een kaartje. Gewapend met een online gekocht ticket met tijdslot kun je langs de eerste controle buiten. Maar het loont de moeite om iets eerder te komen om ook de buitenkant van het monument goed te bekijken. In deze rondleiding zie je een paar details die in de verhalen in het boek zijn beschreven.
We werken nog aan deze rondleiding.
Het is natuurlijk een beetje gek om een toeristische rondleiding over toerisme te schrijven. Maar in een stad die altijd is gekenmerkt door toerisme, zijn er vele interessante plekken waar je een glimp kunt opvangen van die vele reizigers die je voorgingen. Dat kunnen bekende plekken zijn of plekken waar we nu langsrazen zonder stil te staan bij de betekenis die deze plek in vroeger tijden had. Als we de plekken achter elkaar leggen, krijgen we een ketting van herinneringen.
Wat reisgenoten in vroeger tijden zagen, wat ze belangrijk vonden en welk verhaal zij van deze plek meenamen, is een spiegel van de tijd. Het zijn de lagen van betekenis van Rome. En scherpt ons weer om dezelfde vragen aan ons bezoek te stellen.
We werken nog aan deze rondleiding.
Een mooie plek om het leiderschap op Romeinse leest te overdenken is het uitzichtpunt dat is gecreëerd op de top van de Fagutalis, de heuvel tegenover het Colosseum. Hier sta je op gelijke hoogte met de onaantastbare nalatenschap van Vespasianus. Als geen ander monument in Rome legt het amfitheater de aard van de Romeinse cultuur in steen vast. Het gaat over macht, ambitie, vernuft, met praktisch inzicht vertaald naar iets nuttigs voor de belangrijkste stakeholder: het volk van Rome.
We werken nog aan deze rondleiding.
Het is een onmogelijke en tegenstrijdige opgave: een ‘rond’-leiding schrijven over het einde. Maar om toch enkele punten van dit hoofdstuk af te gaan, volgt hier een indicatieve route voor wie het einde in Rome zoekt.
"Wat is het mooi geworden! Ik kom almaar nieuwe locaties en historie tegen. Inspirerend!"
"Wat een schitterend boek, een levenswerk"
"Heb met toenemende leergierigheid in één adem jouw Spiegels van Rome gelezen."
"Instant heimwee naar Rome. Fantastische inzichten, nieuwe inspiratie"
Heb het boek gelezen, het is echt goed! De geschiedenis komt naar je toe"
"Heerlijk om te lezen wat een prachtboek, erg interessant. Op naar de Pulitzerprijs!"
"Geschreven door mijn favoriete gids ever: zal me uren leesplezier geven."
"Bijna in één ruk uitgelezen! Absolute aanrader!"